"Биз жаңы гана жыттын табиттин иштешиндеги ролун, жеген тамагынын көлөмүн жана дене салмагын изилдей баштадык. Экинчи жагынан, жагымдуу же жагымсыз жыттар аппетитти көбөйтүп же төмөндөтө тургандыгын баарыбыз жакшы билебиз" деди. Дрор Дикер (Петор Тиквадагы Хашарон ооруканасынан Dror Dicker (Израиль)).
Анын айтымында, эксперименттер көрсөткөндөй, адам жыттанбаса, бул аны таттууга болгон кумардан ажыратат.
ДСУнун маалыматы боюнча, 1980-жылдардан бери дүйнөдө глобалдык семирүү эпидемиясы орун алган. Өткөн жылы Жердин ар бир үчүнчү жашоочусу, жалпысынан 1,9 миллиард адам ашыкча салмактан жапа чеккен, алардын дээрлик 15% оор семирүүдөн жапа чеккен. Уюмдун маалыматы боюнча, оорулардын 47 пайызы - мисалы, жүрөк, диабет жана рак оорулары - семирүү менен байланыштуу.
Акыркы жылдары илимпоздор семирүү менен өнөкөт сезгенүүнүн ортосундагы байланыш жөнүндө көбүрөөк айта баштады. Пайда болушу ашыкча фунт алып келиши мүмкүн очокторунун сезгениши организмде, ал өз кезегинде, көмөктөшөт дагы чоңоюшуна дене салмагынын.
Дагы бир айта кетчү нерсе, жакында биологдор калемпирдин ысык даамынын негизги компоненти болгон капсаицин сыяктуу сезгенүүнү басуучу заттар семирүүгө каршы натыйжалуу дары экендигин далилдешти. Учурда бул молекулалардын көпчүлүгү клиникалык жана клиникага чейинки сыноолордон өтүп жатышат.
Дикер жана анын кесиптештери семирүү көйгөйлөрүн жеңилирээк чечүүнү сунуш кылышат. Калктын ар кандай топтору арасындагы семирүү таралышына талдоо жүргүзүп, окумуштуулар 50 жаштан жогору курактагы адамдар 50 жашка чейинки курактык топтун өкүлдөрүнө караганда, семиздиктен бир аз азыраак азаят экенине көңүл бурушту.
Мунун мүмкүн болгон себептерин изилдеп чыгып, израилдик дарыгерлер ушул куракта адамдын жыт сезими бара-бара начарлай баштаганын, бул тамактын кошумча бөлүгү ага кандайча табиттүү көрүнгөнүнө таасир этиши мүмкүн экендигин байкашкан.
Алар бул идеяны кандайдыр бир силикон сайгычтарын жасап, абанын өтүшүнө шарт түзүштү, бирок колдонуучунун мурдунан жыттын чыгышына жол беришти. Алар өз ишин алты ондогон ыктыярдуу топто сынап көрүштү, алардын жарымы арыктоого жардам берген жалган мурун тамчыларын алышты.
Экспериментти баштаардан мурун, окумуштуулар камкорчулар жеген тамак-аштын кадимки өлчөмүн өлчөп, бир күндүк калорияны болжол менен 500 бирдикке азайтууну суранышты. Бир нече жума сайын изилдөөчүлөр ыктыярчыларды чогултуп, алардын канындагы майлардын, инсулиндин жана башка маанилүү молекулалардын деңгээлин өлчөп, арыктоонун жүрүшүн белгилешти.
Бул байкоолор көрсөткөндөй, мындай тыгындар чындыгында субъекттерге арыктоого жана диетаны өзгөртүүгө жардам берген - эксперименттин бир нече айынын ичинде алардын салмагы орто эсеп менен сегиз пайызга азайган, бул контролдоо тобуна караганда эки эсе көп. Ошо сыяктуу эле, инсулиндин кандагы концентрациясы, кан басымы жана кант кумарлары төмөндөгөн.
Дикер жана анын кесиптештери белгилегендей, мурунга арналган мындай шаймандар адамдын ден-соолугу үчүн таптакыр коопсуз жана жакынкы бир нече айдын ичинде биринчи кардарларга сунушталат. Аппараттын прототиби жана сыноолордун алгачкы жыйынтыктары Венада семирүү боюнча Европа Конгрессинде көрсөтүлдү.
